Z pewnością wszyscy wiemy, że czasy to podstawa! Choć informacja o ich ilości trochę przytłacza, gdy zaczniemy od najprostszego – pójdzie całkiem gładko. Present Simple (czas teraźniejszy prosty) to podstawowy czas, którym posługują się osoby anglojęzyczne. Jest prosty w budowie, a co więcej ma zastosowanie w wielu sytuacjach. Ogólnie rzecz biorąc, znajomość Present Simple to taki “must have” w nauce angielskiego. Bez tego ani rusz, więc dziś pokażę Wam jak używać tego czasu, jak budować w nim zdania oznajmujące oraz pytania, a także jakie są typowe określenia czasu.
Zastosowanie czasu Present Simple
OK, najprostszy i najpopularniejszy czas angielski, ale w jakich sytuacjach go użyć? Najpierw zapamiętajcie sytuacje, w których powinniście zastosować Present Simple:
- czynności typowe, rutynowe, powtarzające się
I always wake up at 7 o’clock. - stany, czynności stałe lub trwające przez dłuższy czas
I work in a bank. - cechy ludzi i przedmiotów
I have freckles and brown eyes. - znane prawdy i fakty, zjawiska
Water boils at 100°C. - przysłowia, streszczenia filmów i książek, narracja
- wyrażanie uczuć (to love, to hate, to like)
Uwaga! Czasu Present Simple NIE użyjemy, jeśli mówimy o czynnościach, które odbywają się w tej chwili.
Present Simple – budowa
Teoria jest bardzo prosta. 🙂
Oczywiście budowa zdań różni się w zależności od tego, czy jest to zdanie twierdzące, pytanie czy zaprzeczenie. Zobaczcie, jakie są różnice.
Zdania twierdzące
Zdania oznajmujące w czasie Present Simple budujemy według poniższej zasady:
SUBJECT + VERB
podmiot + czasownik
Przy wszystkich osobach użyjemy czasownika w formie podstawowej. Wyjątkiem jest 3. osoba liczby pojedynczej (he, she, it). Tu sprawa się nieco komplikuje, bo do czasownika należy dodać końcówkę -s lub -es. Spójrzcie na przykłady.
- I go to school every day.
- You play tennis every Saturday.
- They watch television regularly.
ale:
- He goes to school every day.
- She plays tennis every Saturday.
- Emma watches television regularly.
Na końcówki -s i -es również są określone zasady, ale z czasem wybór odpowiedniej końcówki będzie dla Was po prostu intuicyjny. Jeśli akurat nie pamiętacie, której końcówki użyć do danego słowa – powiedzcie sobie na głos obie wersje. Bardzo możliwe, że to rozwieje Wasze wątpliwości.
Do czasowników zakończonych na -y poprzedzone samogłoską dodajemy -s.
say ➞ says
Jeśli czasownik kończy się na -y poprzedzone spółgłoską, -y zamieniamy na i oraz dodajemy -es.
try ➞ tries, copy ➞ copies
Do czasowników zakończonych na -ss, -sh, -ch, -x, -o, dodajemy końcówkę -es.
kiss ➞ kisses, watch ➞ watches
Uwaga! Wyjątek!
have ➞ has
Zdania pytające
Pytania dzielą się na dwie kategorie – pytania ogólne i pytania szczegółowe. Wiecie czym się różnią? Pierwszy pytają “Czy…?”, drugie natomiast pytają bardziej dokładnie, czyli “Gdzie…?” albo “Kto…?”. Spójrzcie, jak zbudować te zdania!
DO/DOES + SUBJECT + VERB
operator do/does + podmiot + czasownik
WHERE, WHAT, HOW + DO/DOES + SUBJECT + VERB
zaimek pytający + operator do/does + podmiot + czasownik
Uwaga! Przy tworzeniu pytań należy pamiętać o dwóch kwestiach:
- znika nam końcówka -s lub -es w czasowniku dla 3. osoby liczby pojedynczej
- przechodzi ona na początek pytania i dla 3. osoby DO zamienia się w DOES
Zobaczcie przykłady!
- Do you visit your parents every weekend?
- Do they like chocolate cake?
- Does she go to work every day?
- Where do you live?
- What does she usually have for breakfast?
- Why does he love summer?
Inaczej się ma sprawa przy pytaniach o podmiot z zaimkami who lub what. W tym wypadku nie użyjemy operatora do/does. Uznajemy, że czasownik jest w 3. osobie liczby pojedynczej, a więc będzie ze swoją końcówką -s lub -es.
- Who lives here?
- What makes you so sad?
- Who knows?
Zdania przeczące
W tym wypadku również użyjemy operator do/does, dodamy do niego jednak słówko not.
Możemy je skrócić, tak jak się to robi w języku potocznym:
do not ➞ don’t
does not ➞ doesn’t
Zdanie zbudujemy w następujący sposób:
SUBJECT + DON’T/DOESN’T + VERB
podmiot + operator do/does not + czasownik
Jako, że znowu pojawia nam się operator does, końcówka -s lub -es znika z czasownika w 3. osobie liczby pojedynczej:
- I don’t go to work on Sundays.
- Mike doesn’t read books very often.
- He doesn’t drink alkohol.
Czytaj również: Angielska wymowa i najczęstsze błędy
Present Simple: to be or not to be?
Zapewne wszyscy znacie sławetne “być albo nie być – oto jest pytanie”. Większość z Was kojarzy też pewnie kultową już scenę z polskiego filmu Dzień Świra, zaczynającą się od “może powtórzymy angielski?”. 🙂 No właśnie, ta odmiana to be…
To be również może być głównym czasownikiem w czasie Present Simple. Jako jedyny odmienia się przez osoby i przekształca się w trzy różne formy.
Sprawdźcie je, wraz z ich skrótami:
- I am ➞ I’m
- you are ➞ you’re
- he /she /it is ➞ he’s / she’s / it’s
- we are ➞ we’re
- you are ➞ you’re
- they are ➞ they’re
Zobaczcie przykłady zdań z czasownikiem to be!
- I am always tired after work.
- We’re usually at home in the evening
- I’m busy on Mondays.
Present Simple – określenia czasu
Większość angielskich czasów ma charakterystyczne dla siebie określenia czasu. Nie inaczej jest z Present Simple. Do tego czasu przypiszemy określenia, które mówią o częstotliwości:
- always (zawsze)
- never (nigdy)
- ever (kiedykolwiek)
- often (często)
- rarely (rzadko)
- sometimes (czasami)
- seldom (rzadko)
- usually (zwykle)
- from time to time (od czasu do czasu)
- regularly (regularnie)
- every day (każdego dnia)
- every Saturday (każdej soboty)
- twice a month (dwa razy w miesiącu)
- every week (każdego tygodnia)
- three times a day (trzy razy dziennie)
- every six weeks (co sześć tygodni)
- every month (każdego miesiąca)
- on Mondays (w poniedziałki)
Co więcej trzeba pamiętać, że okoliczniki czasu pojawiają się w różnych miejscach w zdaniu.
Te które mówią o częstotliwości, ale nie są konkretne (always, often, usually itd.) postawimy przed czasownikiem.
Jako przykład: She always tells funny stories
Wyjątkiem jest określenie sometimes, które może wystąpić też na początku lub na końcu zdania.
Jako przykład: Sometimes I visit my friends in London.
Określenia ze słówkiem every (every weekend, every month) postawimy na końcu albo na początku zdania.
Jako przykład: She visits me every day.
Na końcu zdania postawimy słówka takie jak once/twice a week/month.
Jako przykład: I go to church once a week.
Jeśli w zdaniu jest użyty czasownik to be, okolicznik czasu postawimy po nim.
Jako przykład: She is always late.
Time for Present Simple exercises!
Podsumowując, praktyka czyni mistrza. W związku z tym, przygotowałam dla Was aż 2 zadania, które pozwolą Wam opanować czas Present Simple. Do dzieła!
Dajcie znać, jak Wam poszło. 😉