Tryby warunkowe, znane też jako angielskie conditionale to ważny element gramatyki w języku angielskim. Choć może nie jest to ulubione zagadnienie wśród uczniów – warto poświęcić chwilę i poznać zasady okresów warunkowych! Dzięki nim możemy stworzyć zdania warunkowe, które mówią nam “jeśli…, to…”.
Jak tworzyć zdania w trybach warunkowych?
Angielskie conditionale – budowa i zastosowanie
Najważniejsze, co powinniśmy wiedzieć to fakt, że wyróżniamy 4 tryby warunkowe: tryb zerowy, pierwszy, drugi i trzeci. Każdego z nich użyjemy w innej sytuacji i uwaga – w każdym zastosujemy inne konstrukcje gramatyczne.
Ogólna budowa trybów warunkowych wygląda następująco:
IF + CONDITION + RESULT
lub
RESULT + IF + CONDITION
Natomiast conditionale, które wyróżniamy to:
| zerowy ZERO CONDITIONAL | Używamy go, by powiedzieć o sytuacjach, które na pewno się wydarzą, jeśli zostanie spełniony warunek. Zastosujemy do zjawisk naturalnych. |
| pierwszy FIRST CONDITIONAL | Zastosujemy go, jeśli coś najprawdopodobniej się wydarzy przy spełnionym warunku. |
| drugi SECOND CONDITIONAL | Wyrazimy w nim sytuacje, które raczej się nie wydarzą. Możemy gdybać i mówić np. o swoich nierealnych marzeniach. |
| trzeci THIRD CONDITIONAL | Ten tryb dotyczy wydarzeń w przyszłości, które są zależne od sytuacji z przeszłości, więc nie mamy szansy ich zmienić. Wyrażamy bowiem zerowe szanse na spełnienie się. |
Zerowy tryb warunkowy (zero conditional)
Zerowego okresu warunkowego użyjemy, by opowiedzieć o czymś, co jest zawsze prawdą. Dla danego warunku oczekujemy konkretnego rezultatu. W tym przypadku zastosujemy podwójnie czas Present Simple. Budowa zero conditional wygląda tak:
IF + PRESENT SIMPLE + PRESENT SIMPLE
Spójrzcie na przykładowe zdania!
- If you see a red light, stop.
- When you heat water to 100 degrees Celsius, it boils.
- If you want to leave a message, speak after the beep.
- If the temperature is low, water freezes.
Pierwszy tryb warunkowy (first conditional)
Ten okres warunkowy stosujemy, jeśli istnieje duże prawdopodobieństwo, że po spełnionym warunku dana sytuacja się wydarzy. Nie jesteśmy więc w 100% pewni, że to się stanie, ale jest duża szansa, że właśnie tak będzie. Po if użyjemy czasu Present Simple, natomiast w drugiej części zdania – Future Simple. Konstrukcja zdań wygląda zatem następująco:
IF + PRESENT SIMPLE + WILL + CZASOWNIK
Poniżej przykłady zdań:
- If you eat unhealthy food, you will feel tired.
- She will kiss you if you give her flowers.
- If I finish work at six, I will go to the pub.
- It won’t work if you don’t put batteries into it.
Czytaj również: Mowa zależna w angielskim, czyli reported speech
Drugi tryb warunkowy (second conditional)
Kolejny tryb, czyli drugi okres warunkowy określa nam mało prawdopodobne zdarzenia. To znaczy: warunek jest tak trudny do spełnienia, że prawie niemożliwy. Ale pomarzyć można… 😉 Spójrzcie na budowę zdania:
IF + PAST SIMPLE + WOULD + CZASOWNIK
I zdania przykładowe z drugiego okresu warunkowego:
- If I wasn’t that shy, I would ask her out.
- If I had more money, I wouldn’t work.
- He would help her if he had more time.
- If it was sunny, I would go to the beach.
Uwaga! Drugi tryb warunkowy służy również do dawania rad. Musimy spróbować postawić się w czyjejś sytuacji…
- If I were her, I wouldn’t date him.
- If I were you, I would sell this old car.
Trzeci tryb warunkowy (third conditional)
Trzeci i ostatni tryb warunkowy służy nam do rozmyślania nad przeszłością. Coś się zdarzyło lub nie i teraz nie jesteśmy już w stanie tego zmienić. Ale gdyby w przeszłości było inaczej… Konstrukcja jest tu najtrudniejsza, ale do opanowania!
IF + PAST PERFECT + WOULD HAVE + CZASOWNIK III FORMA
Ale dla ułatwienia spójrzcie na przykłady!
- If she had known about the consequences, she wouldn’t have done that.
- If I had known him before, we would have become good friends.
- We would have passed our exams if we had studied harder.
- If he had asked me, I would have helped him.
Conditionale w angielskim – co zamiast if?
Żeby zwrócić uwagę na konieczny do spełnienia warunek, możemy użyć także innych słów, niż if. Jakich?
| providing/provided that | zakładając, że |
| when | kiedy |
| on condition | pod warunkiem |
| as soon as | tak długo jak |
| even if | nawet jeśli |
| in case | w przypadku, gdy |
| unless | chyba, że |
I jeszcze garść przykładowych zdań, aby utrwalić inne słówka:
- I’will come to the party unless I get a lot sicker.
- As soon as I receive the money, I’ll pay you for the car.
- I’ll call you when I come back from London.
- Providing the sun is shining we’ll go to the beach.