Used to | PROSTE zasady użycia + przykłady w zdaniach 📖

Used to to wyrażenie, które bardzo lubi się z przeszłością. Dlaczego? Bo kiedy opowiadasz o dzieciństwie, dawnych przyzwyczajeniach albo o tym, jak wyglądało Twoje życie kiedyś, to właśnie ta konstrukcja pozwala nadać wypowiedzi naturalny rytm i jasno zaznaczyć, że od tego czasu coś się zmieniło.

Problem w tym, że used to bywa traktowane jak gramatyczny dodatek – coś, co „można znać, ale nie trzeba”. W efekcie wiele osób ucieka w Past Simple, bo wydaje się bezpieczniejsze. Tyle że wtedy znika ważny element znaczenia. Jaki? Tego dowiesz się z naszego artykułu! 😎

Dziś przeprowadzimy Cię przez tę konstrukcję od podstaw: wyjaśnimy, kiedy jej używać, czym różni się od innych form przeszłych, jak poprawnie budować zdania, pytania i przeczenia oraz jak uniknąć najczęstszych nieporozumień. Będzie praktycznie, konkretnie i z dużą liczbą przykładów, które bez problemu przeniesiesz do własnych wypowiedzi.

Kiedy używamy used to?

Used to używamy wtedy, gdy mówimy o czynnościach, nawykach, rutynach albo stanach z przeszłości, które nie są już aktualne.

Najczęściej ta konstrukcja pojawia się w 3 typowych kontekstach:

• Dawne nawyki i rutyny

I used to wake up at 5 a.m. when I worked in a bakery.
Wstawałem o 5 rano, kiedy pracowałem w piekarni.

• Długotrwałe stany w przeszłości

Heidi used to be very shy as a child.
Heidi jako dziecko była nieśmiała.

• Styl życia „kiedyś” vs „dziś”

We used to live in a small village, now we’re based in Warsaw.
Kiedyś mieszkaliśmy w małym miasteczku, teraz naszą bazą jest Warszawa.

Sprawdź, jak Karolina, lektorka Fluentbe, w dziesięć minut tłumaczy wszystkie najważniejsze zasady dotyczące tej konstrukcji. ⬇️

⭐ I teraz jeszcze kilka ważnych kwestii:

1. W języku polskim nie ma konkretnego odpowiednika tego wyrażenia. Sens tej konstrukcji najczęściej sygnalizujemy słowami: kiedyś, dawniej, swego czasu.
2. Nie wystarczy, że po prostu mówimy o przeszłości – w zdaniu musi pojawić się wyraźna zmiana między „kiedyś” a „teraz”. Czyli: ktoś w dzieciństwie był nieśmiały, ale teraz już nie jest; ktoś mieszkał w małym mieście, a teraz przeprowadził się do stolicy.
3. Co istotne, ta angielska konstrukcja jest neutralna stylistycznie. Używa się jej zarówno w mowie potocznej, jak i w tekstach pisanych, artykułach czy wypracowaniach. To nie jest slang ani konstrukcja książkowa.

Czym się to różni od Past Simple?

To jedno z najczęstszych źródeł wątpliwości – i absolutnie kluczowy punkt do zrozumienia.

Past Simple mówi nam tylko, że coś wydarzyło się w przeszłości. Koniec. Nieważne, czy była to rutyna, czy jednorazowe wydarzenie, ani czy dana sytuacja jest nadal aktualna.

Spójrz na przykład w czasie Past Simple, w którym stwierdzamy po prostu pewien fakt:

I lived in Madrid in 2018.
Mieszkałam w Madrycie w 2018 roku.

Z kolei used to dodaje do tego warstwę znaczeniową, która klaruje pewne nieścisłości:

I used to live in Madrid.
Kiedyś mieszkałam w Madrycie (ale już tam nie mieszkam).

Porównaj jeszcze:

Samara was very stressed at work.
versus
Samara used to be very stressed at work.

Drugie zdanie niemal automatycznie sugeruje zmianę (a w tym przypadku – na szczęście! – poprawę sytuacji). I właśnie dlatego native speakerzy tak chętnie sięgają po tę konstrukcję – bo jedno krótkie wyrażenie robi ogromną robotę znaczeniową.

Chcesz zacząć od podstaw? W takim razie przeczytaj nasz artykuł o najprostszym czasie przeszłym: Past Simple | Sprawdź, czy znasz WSZYSTKIE zasady! 😁

Used to: budowa zdania

Budowa zdania twierdzącego jest na szczęście bardzo regularna.

Podmiot + used to + bezokolicznik + reszta zdania

W poniższej tabeli dla Twojej wygody rozbiliśmy to na cztery powtarzalne elementy:

podmiot	konstrukcja	orzeczenie	reszta zdania
I	used to	work	in a law firm.
She	used to	live	near the Thames.
They	used to	spend	summers in Greece.

Kluczowe są tu dwie rzeczy, na które koniecznie musisz zwrócić uwagę:

• used to nie zmienia formy (niezależnie od osoby – nawet dla he/she/it),
• po tym wyrażeniu zawsze stoi czasownik w formie podstawowej.

Przeczenia i pytania z tą konstrukcją

Kiedy już opanujesz zdania twierdzące, kolejnym krokiem są przeczenia i pytania. Tutaj pojawia się operator did, który wprowadza drobne zmiany w budowie zdania, ale dzięki temu wszystko staje się logiczne i spójne.

Przeczenia z used to

W przeczeniach najczęściej stosujemy konstrukcję didn’t use to, która jasno wskazuje, że dana czynność lub stan występowały kiedyś, ale już nie mają miejsca. To bardzo przydatne, kiedy chcesz opisać zmiany w swoich zwyczajach lub stylu życia.

Przykłady:

I didn’t use to like olives, but now I eat them all the time.
Kiedyś nie lubiłam oliwek, ale teraz jem je cały czas.

Erol didn’t use to work remotely.
Erol kiedyś nie pracował zdalnie.

Warto wspomnieć, że w praktyce czasem usłyszysz też used not to, ale jest to forma znacznie rzadsza i bardziej formalna.

Pytania z used to

Tworzenie pytań działa w podobny sposób: również używamy operatora did, który powoduje, że czasownik wraca do bezokolicznika w czasie teraźniejszym: use. W pytaniach chcemy się dowiedzieć, czy dana czynność lub stan były kiedyś prawdziwe, ale już nie występują.

Did you use to play an instrument?
Czy kiedyś grałeś na jakimś instrumencie?

Did Thalia use to live abroad?
Czy Thalia mieszkała kiedyś za granicą?

A kiedy stosować use to?

Jak już wyjaśniliśmy, choć na pierwszy rzut oka use to i used to wyglądają bardzo podobnie, pełnią różne funkcje w zdaniu i stosujemy je w odmiennych kontekstach. Podsumujmy:

Used to – forma twierdząca

Tę formę stosujemy w zdaniach twierdzących, kiedy mówimy o czynnościach lub stanach, które regularnie występowały w przeszłości, ale już nie mają miejsca. Jest ona stała dla wszystkich osób i liczby:

I used to play football every weekend.
Kiedyś grałem w piłkę nożną co weekend.

My grandma used to live in Paris.
Moja babcia kiedyś mieszkała w Paryżu.

Use to – forma w pytaniach i przeczeniach

Kiedy chcemy tworzyć pytania lub przeczenia, potrzebny jest operator did. W tym przypadku czasownik „wraca” do postaci podstawowej use, co jest często mylone przez osoby uczące się języka.

Did you use to live here?
Czy kiedyś tu mieszkałeś?

I didn’t use to like tea.
Kiedyś nie lubiłam herbaty.

Dlaczego tak się dzieje? W języku angielskim operator did pełni funkcję gramatyczną, która już sama wskazuje na przeszłość, dlatego nie trzeba dodatkowo zmieniać use na Past Simple.

Podsumowanie w pigułce

Used to → zdania twierdzące (czynności lub stany w przeszłości, które już nie występują).

Use to → po did w pytaniach i przeczeniach.

Zasady inwersji (przydatne nie tylko w pytaniach), opisaliśmy tutaj: Inwersja Angielski | TŁUMACZYMY szyk przestawny🕺

Jaka forma po konstrukcji used to?

Po opisywanej w dzisiejszym artykule formie nigdy nie stosujemy formy -ing. To jedna z najczęstszych pułapek, ponieważ wiele osób myli tę konstrukcję z (uwaga, bo naprawdę brzmią bardzo podobnie!) be used to lub get used to, po których -ing jest jak najbardziej poprawne. O nich też opowiemy w tym artykule, dlatego czytaj dalej.

A teraz porównaj:

✅ I used to wake up early.
❌ I used to waking up early.

Forma -ing po tej strukturze gramatycznej jest błędem gramatycznym, niezależnie od kontekstu.

A jeśli nie -ing, to co?

Jedyną poprawną opcją jest bezokolicznik, czyli bare infinitive.

I used to read a lot of books.
Kiedyś czytałam mnóstwo książek.

Jaime used to drive to work every day.
Jaime kiedyś dojeżdżał codziennie do pracy.

Które czasowniki łącza się z formą -ing, a które z to? Tutaj tłumaczymy: Verb Patterns | PROSTY sposób na czasowniki z -ING / TO 🤗

Przykłady użycia konstrukcji used to

Poniżej znajdziesz dziesięć konkretnych zdań, które pokażą Ci, jak naturalnie używać tej konstrukcji w codziennym angielskim. Żeby nie było niedomówień, dodaliśmy też tłumaczenia.

I used to live in Kraków, just a few streets away from the Main Square.
Kiedyś mieszkałem w Krakowie, zaledwie kilka ulic od Rynku Głównego.

Did Mark use to study architecture at the University of Cambridge?
Czy Mark kiedyś studiował architekturę na Uniwersytecie Cambridge?

We used to spend every August in a small town in southern France.
Kiedyś spędzaliśmy każdy sierpień w małym miasteczku na południu Francji.

Elwira didn’t use to work remotely before the pandemic.
Przed pandemią Elwira nie pracowała zdalnie.

They used to own a bakery in Portobello.
Kiedyś prowadzili piekarnię w Portobello.

My parents used to work in Sweden in the early 2000s.
Moi rodzice kiedyś pracowali w Szwecji na początku lat 2000.

I used to listen to heavy metal when I was a teenager.
Kiedy byłem nastolatkiem, słuchałem muzyki heavy metal.

Did Sami use to teach English in Seoul?
Czy Sami uczyła kiedyś angielskiego w Seulu?

I didn’t use to like coffee, but now I can’t start my day without it.
Kiedyś nie lubiłam kawy, ale teraz nie wyobrażam sobie bez niej poranka.

We used to meet every Thursday at a café on Oxford Street.
Kiedyś spotykaliśmy się w każdy czwartek w kawiarni przy Oxford Street.

Różnice między used to a innymi formami

Przyzwyczajenia są trudne do zmiany – i dotyczy to także języka. Wiele osób, ucząc się angielskiego, popełnia błędy w konstrukcjach związanych z opisem dawnych nawyków, które później utrwalają się na lata. Takie błędy językowe określa się mianem fossilized errors. Do najpopularniejszych należą: mylenie used to z be used to, get used to lub would.

Dlatego teraz dokładnie przyjrzymy się tym konstrukcjom, które brzmią podobnie, dotyczą przeszłych czynności i przyzwyczajeń, ale mają różne zastosowania i nie można ich stosować zamiennie.

W tej części omówimy trzy główne struktury: used to (czyli ta, której poświęcony jest ten wpis), be used to, get used to oraz dodatkowo słówko would, które także opisuje przeszłe nawyki. Dzięki temu poznasz subtelne różnice, które sprawiają, że Twoje zdania będą brzmiały naturalnie po angielsku.

used to

Główna gwiazda tego artykułu służy do opisywania czynności lub stanów, które były regularne w przeszłości, ale teraz już ich nie ma. W języku polskim często tłumaczymy ją słowami „kiedyś”, „dawniej”, „niegdyś”.

Przykłady:

I used to live in Serbia.
Kiedyś mieszkałem w Serbii (teraz już nie).

Sandra used to be very reckless.
Sandra kiedyś była bardzo lekkomyślna (obecnie już taka nie jest).

Ważne: ta konstrukcja może opisywać zarówno powtarzalne czynności, jak i stany, co odróżnia je od would, które nie opisuje stanów.

be used to

Be used to opisuje stan bycia przyzwyczajonym do czegoś i nie odnosi się wyłącznie do przeszłości. W języku polskim odpowiada zwrotom typu „być przyzwyczajonym do…”. Po tej formie zawsze występuje rzeczownik lub forma -ing.

Przykłady:

I am used to waking up early.
Jestem przyzwyczajony do wstawania wcześnie.

My cousins from New York are used to noisy streets.
Moi kuzyni z Nowego Jorku są przyzwyczajeni do hałaśliwych ulic.

Warto zauważyć kolosalną różnicę w znaczeniu: be used to mówi o obecnym stanie przyzwyczajenia, a nie o tym, że coś było kiedyś nawykiem.

get used to

To wyrażenie opisuje proces oswajania się z czymś, czyli moment przejściowy od braku przyzwyczajenia do pełnego komfortu z nową sytuacją. W języku polskim najbliższym odpowiednikiem jest wyrażenie „przyzwyczajać się do…”.

Przykłady:

My wife is getting used to working night shifts.
Moja żona przyzwyczaja się do pracy na nocne zmiany.

I need to get used to the new software.
Muszę przyzwyczaić się do nowego oprogramowania.

Po tym wyrażeniu również używamy rzeczownika lub formy -ing.

would

Konstrukcja would opisuje powtarzalne czynności w przeszłości, ale nie stany. W języku polskim często tłumaczymy ją jako „miałem/miałam w zwyczaju”.

Przykłady:

When we were kids, we would play outside all day.
Kiedy byliśmy dziećmi, mieliśmy w zwyczaju bawić się cały dzień na dworze.

Pablo would visit his grandmother every Sunday.
Pablo zwykł odwiedzać babcię w każdą niedzielę.

Ważne: would nie może zastąpić used to przy opisie stanów typu „być nieśmiałym” czy „mieć psa”, bo wtedy zdanie byłoby niepoprawne.

Podsumowanie w tabeli

Żeby prościej było Ci zrozumieć różnice pomiędzy poszczególnymi konstrukcjami, przygotowaliśmy podsumowanie w tabeli. Tutaj wszystko jest łatwiejsze do zrozumienia!

Konstrukcja	Co opisuje	Forma po	Przykłady	Polski odpowiednik
used to	dawne nawyki i stany	bezokolicznik	I used to live in Warsaw	kiedyś, dawniej
be used to	obecne przyzwyczajenia	-ing / rzeczownik	I am used to waking up early	być przyzwyczajonym do
get used to	proces przyzwyczajania się	-ing / rzeczownik	She is getting used to working night shifts	przyzwyczajać się do
would	powtarzalne czynności w przeszłości	bezokolicznik	We would play outside	zwykłem, miałem w zwyczaju

Czasy przeszłe a konstrukcja used to

Used to nie jest czasem gramatycznym, lecz konstrukcją opisującą przeszłość. Co ważne, nie łączymy jej z innymi czasami, takimi jak Present Perfect czy Past Continuous. Zawsze odnosi się wyłącznie do przeszłości zakończonej.

Błędem byłoby połączenie used to z innymi formami czasowymi:

❌ I have used to live in London. (niepoprawne)
❌ She was used to go jogging. (niepoprawne)

Konstrukcja used to: ćwiczenia

Żeby ta konstrukcja weszła Ci w nawyk, potrzebujesz praktyki. Na szczęście ćwiczenia nie zawsze muszą być katorgą; tym razem przygotowaliśmy dla Ciebie interaktywny quiz wzorowany na popularnym teletrunieju. Czy uda Ci się zdobyć milion? 😅 Fingers crossed!

Najczęściej zadawane pytania: